Cố chủ tịch Tập đoàn Mậu dịch Trung ương Đài Loan (CT&D – nay là Phú Mỹ Hưng Asia Holdings), ông Lawrence S. Ting từng nói: “Chúng ta đến một nơi nào đó, không mong muốn lấy đi những gì, mà đòi hỏi chúng ta để lại những gì”. Với chủ đầu tư, Công ty Phú Mỹ Hưng, 3 thập kỷ phát triển bền vững, đã để lại những di sản hữu ích, với giá trị cốt lõi là niềm hạnh phúc an cư của người dân trong một khu đô thị đáng sống.
Khu đô thị Phú Mỹ Hưng
Hoa cúc xanh trên đầm lầy
Nhớ về những ngày đầu tiên của Phú Mỹ Hưng, nhiều người bất giác nghĩ về biểu tượng “Hoa cúc xanh trên đầm lầy”, một thông điệp hạnh phúc mà cố nhà văn Lưu Quang Vũ đã từng viết: “Không có máy móc nào có thể thay thế được tình yêu và nghị lực của con người”.
Ba mươi năm về trước, khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, để “mở cửa” nền kinh tế, lãnh đạo TP. HCM khi ấy nỗ lực tìm kiếm, kêu gọi hợp tác đầu tư nước ngoài. Tập đoàn CT&D là một trong những nhà đầu tư nước ngoài đầu tiên thể hiện sự quan tâm nghiêm túc đối với lời kêu gọi của chính quyền thành phố.
Sự hợp tác giữa UBND TP. HCM (đại diện là Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận – IPC) và CT&D đã cho ra đời nhiều dự án: khu chế xuất Tân Thuận, đại lộ Nguyễn Văn Linh, nhà máy Điện Hiệp Phước… đều là những dự án trọng điểm, mang tính tiên phong trong hợp tác đầu tư với nước ngoài, góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa vùng đất phía nam thành phố.
Năm 1993, IPC và CT&D liên doanh để thành lập Công ty Phú Mỹ Hưng với hai chức năng lớn: xây dựng đại lộ Nguyễn Văn Linh và xây dựng 5 cụm đô thị (A, B, C, D, E) dọc theo tuyến đại lộ này, theo đồ án quy hoạch tổng thể khu Nam Sài Gòn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Dự án khu đô thị Phú Mỹ Hưng chính thức được triển khai, trong kỳ vọng lớn lao của những nhà lãnh đạo đương thời: đánh thức tiềm năng của vùng đất nam Sài Gòn, tạo tiền đề cho sự phát triển của thành phố hướng ra Biển Đông.
Là một trong những người gắn bó với Phú Mỹ Hưng từ những ngày đầu tiên, ông Trương Quốc Hưng, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng, từng tâm sự: “Ngay từ khi bắt đầu có ý tưởng triển khai dự án, mười người thì có tới chín người lắc đầu về quyết định xây dựng khu đô thị từ vùng đất đầm lầy hoang sơ với một hành lang pháp lý chưa từng có tiền lệ… Và bản thân tôi, có những giai đoạn, cũng không hề dễ dàng vượt qua sự hoài nghi về ý nghĩ xây dựng một mô hình đô thị hiện đại trên một vùng đất dường như không thể”.
Quả vậy, khu đô thị Phú Mỹ Hưng là một trong 21 phân khu chức năng theo quy hoạch tổng thể Nam Sài Gòn, có diện tích 433ha, thuộc xã Phú Mỹ, huyện Nhà Bè xưa. Cũng như phần lớn diện tích đất của Nhà Bè vào thời điểm đó, khu đô thị Phú Mỹ Hưng là một vùng đầm lầy, ngập nước, dân cư sống thưa thớt, đời sống bấp bênh, sản xuất nông nghiệp hầu như không mang lại nhiều giá trị kinh tế.
Nhưng cứ đi rồi sẽ thành đường, kiên định với sự lựa chọn Phú Mỹ Hưng đã bắt đầu từ “không” đến “có”, với những ngày dài vận hành một siêu công trường với đủ máy móc hiện đại. Sau năm 1993, Phú Mỹ Hưng bắt đầu triển khai việc san lấp và xây dựng cơ sở hạ tầng bằng những kỹ thuật và công nghệ tốt nhất ở thời điểm đó.
Quy hoạch tổng thể, triển khai đồng bộ và quản lý vận hành thống nhất là những yếu tố cần và đủ để phát triển thành công một đô thị. “Khái niệm về một không gian sống với đầy đủ các chức năng như cư trú, văn hóa, giáo dục, tài chính, kinh tế, thương mại, giải trí… bắt đầu được nhiều người biết đến chính từ sự hình thành và phát triển của khu đô thị Phú Mỹ Hưng, một đô thị được quy hoạch khoa học, bài bản theo tiêu chuẩn quốc tế”, PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, nguyên phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển TP. HCM, chia sẻ.
Phú Mỹ Hưng chào bán sản phẩm thành công ra thị trường vào năm 1997, đầu tiên là cho thế hệ doanh nhân của TP. HCM Hà Nội bằng đội ngũ bán hàng chuyên nghiệp đầu tiên của cả nước. Những chung cư Mỹ Cảnh, Mỹ An, Mỹ Khánh đã hiện lên, siêu thị, công viên, bệnh viện cũng hoàn hành. Năm 2000, Phú Mỹ Hưng đón những cư dân đầu tiên về sinh sống.
Giới đầu tư thời đó trầm trồ, các biện pháp marketing, định giá sản phẩm của Phú Mỹ Hưng có thể nói là tiên phong, để lại những bài học về định vị sản phẩm sâu sắc. “Nhà đầu tư đã tạo ra một chuẩn mực mới, chưa từng có về môi trường sống hoàn hảo, đẳng cấp từ hạ tầng quy hoạch đồng bộ, tới môi trường cảnh quan đẹp lý tưởng, tiện ích 5 sao đồng bộ. Tham vọng hút dòng tiền của toàn bộ người giàu TP. HCM và cả nước của Phú Mỹ Hưng đã thành hiện thực”, bà Thu Trần, một Việt kiều Mỹ sống tại đây, nhận xét.
Nhưng với ông Phan Chánh Dưỡng, nguyên tổng giám đốc IPC, người trực tiếp tham gia trong những ngày đầu xây dựng đề án quy hoạch quốc tế khu Nam Sài Gòn thì “Hành trình phát triển của Phú Mỹ Hưng xứng đáng được gọi tên là hành trình khát vọng. Đó là khát vọng của một dự án mang dấu ấn tiên phong, của tình yêu trọn vẹn và tâm huyết với vùng đất Nam Sài Gòn”. Quả vậy, chỉ có sự kiên định, bản lĩnh và tình yêu, mới biến ước mơ phát triển thành phố hướng ra Biển Đông, vượt lên khó khăn để hoàn thành.
Hành trình kiến tạo không gian sống của Phú Mỹ Hưng được đẩy mạnh trong những năm 2000 – 2008, với nhiều công trình tiện ích được xây dựng và đi vào hoạt động như trung tâm thương mại Crescent Mall, hồ Bán Nguyệt, cầu Ánh Sao, bệnh viện FV, trung tâm hội chợ và triển lãm Sài Gòn (SECC), công viên Cảnh Đồi, công viên Nam Viên… Năm 2008, khu đô thị Phú Mỹ Hưng được Bộ Xây dựng công nhận là khu đô thị kiểu mẫu đầu tiên tại Việt Nam.
Nơi cảm xúc cư dân là trung tâm của sự kiến tạo
Người ta thường nhìn vào thành công của một dự án bất động sản trên phương diện doanh số. Nhưng với nhiều chủ đầu tư thì việc phát triển một khu đô thị giàu sức sống, luôn lấy cảm xúc của con người làm trung tâm của sự kiến tạo, có một cộng đồng cư dân văn minh mới là minh chứng cho sự thành công. Đây cũng là yếu tố tạo nên bản sắc thương hiệu và giá trị riêng cho Phú Mỹ Hưng: một khu đô thị quốc tế với cộng đồng nhân văn, dân cư có nếp sống văn minh.
Còn nhớ năm 2013, chủ đầu tư tổ chức “Ghi dấu những khoảnh khắc đẹp” và trao thưởng cho các cư dân có những tấm hình đẹp về cuộc sống ở khu đô thị này. Thật bất ngờ khi ban tổ chức đã nhận tới 2.507 tác phẩm của gần 200 tác giả bao gồm cả các tay máy chuyên nghiệp và cư dân gửi về.
Các tấm ảnh là minh chứng sống động cho một Phú Mỹ Hưng không phải là những chung cư thời đại, những chiếc hộp bê tông “nhốt” con người trong bốn bức tường chật hẹp, mà đó là một “ngôi làng xanh” ôm ấp một cộng đồng cư dân văn minh, với kiến trúc độc đáo, giao hòa giữa người với người và người với thiên nhiên.
“Để có một Phú Mỹ Hưng – nơi văn hóa cộng đồng kiến tạo nên bản sắc riêng cho khu đô thị như bây giờ, chúng tôi đã bắt đầu xây dựng giá trị cộng đồng dân cư ngay từ khi bán những dự án đầu tiên. Và đó là một hành trình đầy thử thách. Đặc biệt, những ngày đầu, loại hình nhà ở chung cư, căn hộ còn xa lạ và rất ít người lựa chọn.
Việc bán nhà kèm với điều kiện người mua phải tuân thủ các nội quy của khu dân cư (được đề cập trong hợp đồng) để đảm bảo môi trường sống xanh-sạch-đẹp-an toàn không phải đơn giản. Thế nhưng, như mọi người thấy đấy, về lâu dài, định hướng đúng đắn về nếp sống văn minh – nhân văn đã giúp tạo nên một cộng đồng dân cư bền vững” ông Trương Quốc Hưng bộc bạch.
Hiện Phú Mỹ Hưng có hơn 50.000 cư dân sinh sống và trong đó, khoảng 50% là người nước ngoài đến từ gần 20 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Điều đáng nói là trong cuộc hành trình kiến tạo khu đô thị, chủ đầu tưu luôn tập trung nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân với những sản phẩm nhà ở được nâng cấp chất lượng, tiện ích qua từng dự án.
Công tác vận hành, quản lý cũng được chủ đầu tư khu đô thị Phú Mỹ Hưng đặc biệt chú trọng. Gần 1.000 nhân sự cho công tác bảo an, hàng trăm nhân sự cho công tác vệ sinh, hàng trăm nhân sự cho công tác cây xanh, và hàng trăm nhân sự quản lý bảo trì, quản lý khu phố làm việc ở đây mỗi ngày, đã góp phần làm nên một đô thị Phú Mỹ Hưng an ninh, sạch đẹp.
Ở tuổi 30, Phú Mỹ Hưng đưa vào hoạt động nhiều công trình đẳng cấp như: Phu My Hung Tower, Crescent Mall 2, SECC giai đoạn 2… Các dòng sản phẩm nhà ở cao cấp cũng xuất hiện trong giai đoạn này, nổi bật có thể kể đến như khu phức hợp Midtown, The Ascentia, The Antonia, The Horizon… Tính đến nay, Phú Mỹ Hưng đã cung cấp cho thị trường hơn 110 dự án nhà ở, với hơn 20.000 sản phẩm.
Hào quang còn rực rỡ…
Trên những con đường rợp bóng cây xanh, lấp loáng sau hàng rào hoa xuyến chi là những căn biệt thự sang trọng màu trắng kem. Xa xa là những khu chung cư khoe đường cong tinh tế bên hồ nước. Nguyễn Trần Uyên Trang, một kiến trúc sư trẻ tốt nghiệp tại Úc trở về sinh sống tại đây cùng gia đình, thốt lên: “Sau 7 năm xa quê hương, quay trở về, điều lạ là em chưa bao giờ thấy Phú Mỹ Hưng ‘già’ hay cũ đi”.
Sự thực thì Phú Mỹ Hưng có sợ sau tuổi 30 sẽ “già”, để cho những nhà phát triển bất động sản khác “soán ngôi”? Ông Trương Quốc Hưng, trong lần trả báo giới gần đây bộc bạch: “Nếu hỏi chúng tôi có sợ mình bị ‘cũ’ không thì câu trả lời là có. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường bất động sản hiện nay đã có sự tham gia, thậm chí bùng nổ của hàng loạt doanh nghiệp trong và ngoài nước thì thực sự, thách thức đổi mới, cạnh tranh khốc liệt là điều chắc chắn.
Tuy nhiên, sợ không có nghĩa là dừng lại. Bởi đoạn đường hình thành một khu đô thị đáng sống, khu đô thị kiểu mẫu đầu tiên của Việt Nam thu hút hơn 65% người nước ngoài tại TP. HCM chọn làm nơi sinh sống, chắc hẳn không thể là ngẫu nhiên hay may mắn. Mà ngay từ ban đầu, chúng tôi đã đối diện với nhiều nỗi sợ: xây dựng khu đô thị từ một vùng đầm lầy, phát triển bất động sản trên một nền tảng hành lang pháp lý chưa từng có tiền lệ…
Hay nói cách khác, biết sợ cũng là động lực để con người ta liên tục cải tiến, nâng cấp mình lên. Và Phú Mỹ Hưng cũng vậy, mỗi giai đoạn chúng tôi cũng đã phải đối diện và thậm chí tự đặt mình vào nhiều thử thách”.
Nhưng giới đầu tư quan sát và đánh giá, việc tiến lên phía trước, bước lên những nấc thang cao hơn vẫn nằm trong định hướng trong chiến lược phát triển của Phú Mỹ Hưng.
“Năm 2020 và 2021 là giai đoạn không riêng Phú Mỹ Hưng mà hầu như doanh nghiệp nào cũng vướng trở lực. Tuy nhiên, các dự án của chủ đầu tư này đều bàn giao đến khách hàng đúng cam kết với tổng sản phẩm bàn giao trong 2020 gần 1.000 căn hộ, năm 2021 hơn 1.100 căn.
Điểm đáng chú ý là chất lượng bàn giao các căn hộ luôn được khách hàng đánh giá cao, thậm chí nhiều khách hàng còn cho biết thực tế khi nhận nhà đẹp và tốt hơn cả phối cảnh 3D”, anh Lê Bảo Minh, giám đốc một sàn môi giới bất động sản tại quận 7, nhận xét.
Anh Minh cũng cho rằng, để làm được điều đó, Phú Mỹ Hưng không chỉ nhờ vào kinh nghiệm, khả năng lập kế hoạch khi triển khai dự án mà còn có sự tính toán, cân nhắc về “bài toán lợi nhuận”. Thay vì sử dụng điều khoản bất khả kháng của hợp đồng để kéo dài thời gian thi công, chủ đầu tư đã chấp nhận tăng chi phí, dồn lực thi công trong thời gian được phép.
“Điều đáng ghi nhận là trong khi quỹ đất phát triển nhà ở của đô thị Phú Mỹ Hưng hiện hữu không còn nhiều thì chủ đầu tư đã lựa chọn mục tiêu tung ra dòng sản phẩm cao cấp với lối thiết kế rất đẳng cấp. Đi cùng với đó là triển khai thêm các tòa cao ốc thương mại, trường học… để đón đầu các cơ hội phát triển kinh tế, giải trí của nhóm cư dân thế hệ thứ 2, 3. Đó là lý do giới đầu tư luôn thấy Phú Mỹ Hưng hào quang vẫn còn rực rỡ”, chị Mỹ Uyên, một nhà đầu tư cá nhân tại quận 7, nhận xét.
Trên website của mình, Phú Mỹ Hưng thông báo có nhiều kế hoạch mở rộng quỹ đất nhằm nhân rộng hơn nữa những giá trị, chất lượng không gian sống đến nhiều vùng đất hơn. Việc phát triển mở rộng đã thực hiện từ vài năm trước như dự án Saigon South Residences thành công ở Nhà Bè. Sắp tới, chủ đầu tư sẽ tiếp tục triển khai thêm dòng sản phẩm này ở các khu vực khác và đang chuẩn bị quỹ đất có thể phát triển thêm được các đô thị trong tương lai với quy mô vài trăm hecta.
Trong ký ức của nhiều vị lãnh đạo TP. HCM thời điểm đó, thì cơ chế liên quan đến đất đai chưa hoàn chỉnh, ngay cả Luật Đất đai cũng chưa hoàn thiện, do vậy, còn nhiều vướng mắc. Điểm chung của cơ chế này là quá nhiêu khê, không theo kịp và làm chậm lại sự phát triển kinh tế xã hội.
Một khó khăn lớn khác là xây dựng khu đô thị Phú Mỹ Hưng phải vượt qua là làm thế nào để xây dựng những khu nhà chọc trời, con đường rộng đến 120m trên khu vực đầm lầy. Không ít ý kiến phản đối chọn để xây dựng đô thị vì chi phí quá tốn kém và rủi ro.
Hành trình 30 năm của Phú Mỹ Hưng xứng đáng được gọi tên là hành trình của khát vọng. Khát vọng của những nhà đầu tư mang dấu ấn tiên phong, khát vọng của chính quyền và nhân dân TP. HCM về một đô thị văn minh hiện đại hướng ra Biển Đông, về ước mơ biến đầm lầy, nơi không thể sống, thành một đô thị đáng sống.
